Αυτοκτόνησε χθες η 46χρονη κόρη της Τζέην Μπίρκιν, πέφτοντας από το παράθυρο του διαμερίσματός της στο Παρίσι. Η είδηση έπεσε σαν κεραυνός στον καλλιτεχνικό κόσμο που γνώριζε το «καταραμένο ζευγάρι» Τζέην Μπίρκιν-Σερζ Γκενσμπούργκ που άφησαν εποχή και σημάδεψαν μια ολόκληρη γενιά.
Όταν ο Σερζ Γκενσμπούργκ γνώρισε την Τζέιν, εκείνη είχε ήδη την μικρή Κέιτ Barry, ένα κοριτσάκι από πρώτο της γάμο με τον συνθέτη των ταινιών Τζέημς Μποντ, Τζον Μπάρι. O Γκενσμπούργκ τη μεγάλωσε σαν δική του και εκείνη είχε πάντα καλές σχέσεις με τα υπόλοιπα μέλη της διάσημης οικογένειάς της, και τις ετεροθαλείς αδελφές της, Σαρλότ Γκενσμπούγκ και Λου Ντουαγιόν. Η 48η Κέιτ Μπάρι που ήταν πολυδημοσιευμένη φωτογράφος, βρέθηκε χθες νεκρή κάτω από το διαμέρισμά της στο Παρίσι αφήνοντας συντετριμμένη την μητέρα της.
Σε ένα κείμενο που είχε δημοσιευθεί στο Marie Claire Οκτωβρίου 2013, με αφορμή την περιοδεία της στην Ευρώπη, η Τζέιν Μπίρκιν μιλούσε στο Ελληνικό Marie Claire για την σχέση της με τον Σερζ και για τα παιδιά της.
Σε ένα κείμενο που είχε δημοσιευθεί στο Marie Claire Οκτωβρίου 2013, με αφορμή την περιοδεία της στην Ευρώπη, η Τζέιν Μπίρκιν μιλούσε στο Ελληνικό Marie Claire για την σχέση της με τον Σερζ και για τα παιδιά της.
Λονδίνο, 1968. O Ντέιβιντ Μπέιλι μεσουρανεί, τα μίνι επίσης και στην Kings Road βασιλεύουν η Μαίρη Κουάντ και η Βιβιέν Γουέστγουντ. Ένα κορίτσι με καστανά μαλλιά, κενό ανάμεσα στα δόντια και σώμα αγοριού έχει κάνει όλο τον κόσμο να μιλάει γι'αυτό.
Αιτία η ταινία Blow up στην οποία η Τζέιν Μπίρκιν αποκαλύπτει το εφηβαίο της αλλά και η εμφάνισή της στην καλτ ψυχεδελική ταινία της εποχής Wonderwall.
Είναι τότε που ο σκηνοθέτης Πιερ Γκριμπλά την καλεί στη Γαλλία σε οντισιόν για τη νέα ταινία του. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο έχει ο Σερζ Γκενσμπούργκ, ήδη γνωστός τότε στη χώρα. Ο Γκενσμπούργκ αρχικά δεν μιλάει στη νεαρή υποψήφια συμπρωταγωνίστριά του κι εκείνη ενοχλημένη αναρωτιέται φωναχτά γιατί δεν τη ρώτησε πώς είναι. «Γιατί δεν μου καίγεται καρφί», της απαντάει με αφοπλιστική ευθύτητα. «Σκέφτηκα πως ήταν πολύ εγωκεντρικός και σνομπ. Δεν είχα την παραμικρή ιδέα του ποιος ήταν», μου λέει η Μπίρκιν περιγράφοντας την πρώτη τους συνάντηση.
Αιτία η ταινία Blow up στην οποία η Τζέιν Μπίρκιν αποκαλύπτει το εφηβαίο της αλλά και η εμφάνισή της στην καλτ ψυχεδελική ταινία της εποχής Wonderwall.
Είναι τότε που ο σκηνοθέτης Πιερ Γκριμπλά την καλεί στη Γαλλία σε οντισιόν για τη νέα ταινία του. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο έχει ο Σερζ Γκενσμπούργκ, ήδη γνωστός τότε στη χώρα. Ο Γκενσμπούργκ αρχικά δεν μιλάει στη νεαρή υποψήφια συμπρωταγωνίστριά του κι εκείνη ενοχλημένη αναρωτιέται φωναχτά γιατί δεν τη ρώτησε πώς είναι. «Γιατί δεν μου καίγεται καρφί», της απαντάει με αφοπλιστική ευθύτητα. «Σκέφτηκα πως ήταν πολύ εγωκεντρικός και σνομπ. Δεν είχα την παραμικρή ιδέα του ποιος ήταν», μου λέει η Μπίρκιν περιγράφοντας την πρώτη τους συνάντηση.
Η Μπίρκιν όμως δεν το βάζει κάτω. Στοιχηματίζει ότι θα κερδίσει τη συμπάθεια του δύσκολου συνεργάτη και πείθει το σκηνοθέτη να κανονίσει να βγουν όλοι μαζί και κάποια στιγμή να τους αφήσει μόνους. Η Μπίρκιν του ζητάει να χορέψουν. Εκείνος αρνείται αρχικά αλλά εκείνη επιμένει. Τελικά χορεύουν μ'εκείνον να της τσαλαπατάει άγαρμπα τα πόδια. Σκέφτομαι πως, όπως συμβαίνει συχνά με τους μεγάλους έρωτες, η σχέση τους ξεκίνησε ως μια χαρακτηριστική περίπτωση αντιπάθειας. «Είναι πιο περίπλοκο από αυτό», λέει η ίδια. «Δεν μιλούσα λέξη γαλλικά. Φανταστείτε την ενόχληση του Σερζ να βλέπει μια ηλίθια κούκλα να μην μπορεί να πει τις ατάκες της. Παρ'όλα αυτά με βοήθησε. Είπε στο σκηνοθέτη πως κλαίω πολύ καλά. Ήταν ο σταρ της ταινίας. Θα μπορούσε να είχε ασκήσει βέτο και να δοκιμάσει για παρτενέρ τη Μαρίζα Μπέρενσον, την οποία ήθελε».
Τελικά η Μπίρκιν παίρνει το ρόλο, τα γυρίσματα ξεκινούν και μαζί με τον Γκενσμπούργκ τραγουδούν το πρώτο τους τραγούδι, το La chanson de slogan, για τις ανάγκες της ταινίας. Είναι πια συνεργάτες και ταυτόχρονα βγαίνουν μαζί. Το πρώτο βράδυ ο Σερζ θα την πάει σε ένα ρώσικο night club -ο Γκενσμπούργκ ήταν Ρωσοεβραίος- και μετά στο διάσημο παρισινό καμπαρέ με τραβεστί Madame Arthur. Παντού τον πλησιάζουν και του μιλούν. Είναι μια γοητευτική, ιδιαίτερη περσόνα και στο πέρασμά του τραβάει την προσοχή.
O πρώτος χορός στο Παρίσι
Από εκείνο το βράδυ που ο Σερζ χόρεψε αδέξια μαζί της η Μπίρκιν ανακάλυψε πως πίσω από την επίδειξη και το σνομπισμό υπήρχε ένας συμπαθητικός, αμήχανος άνθρωπος. «Ήταν ένα από τα πράγματα που με τράβηξαν σε αυτόν. Ήταν το εντελώς αντίθετο από αυτό που έδειχνε. Στην πραγματικότητα ήταν κλειστός, αληθινά ντροπαλός, αστείος και φοβερά διασκεδαστικός. Ο τύπος που λέει πάντα αστεία, σαρκαστικός σε βαθμό που πονούσε, ρομαντικός, συναισθηματικός, πολύ Ρώσος, με μια ευφυΐα οξεία σαν του Όσκαρ Ουάιλντ και ταυτόχρονα με καρδιά παιδιού».
Το 1969 θα ηχογραφήσουν μαζί το διάσημο Je t'aime ...moi non plus το οποίο θα προκαλέσει σκάνδαλο και θα αναγκάσει ακόμα και το Βατικανό να το καταδικάσει με επίσημη δήλωση. Σχεδόν δύο χρόνια πριν το είχε ηχογραφήσει με την Μπριζίτ Μπαρντό στη διάρκεια της σύντομης σχέσης που είχαν τότε. Μετά το χωρισμό τους όμως η Μπαρντό δεν συμφωνεί με την κυκλοφορία του τραγουδιού. «Πολλές σταρ τον πολιορκούσαν για να το ηχογραφήσουν μαζί του. Σκέφτηκα ότι αν δίσταζα να το κάνω θα με παρατούσε», είχε δηλώσει σε παλιότερη συνέντευξή της η Μπίρκιν εξηγώντας τα κίνητρά της. Της ζητάω να μου μεταφέρει την ατμόσφαιρα αυτής της ηχογράφησης. «Ήμαστε σε ένα μεγάλο στούντιο στην περιοχή της Marble Arch στο Λονδίνο. Βρισκόμαστε σε δύο διαφορετικές καμπίνες, μακριά η μία από την άλλη. Τραγουδούσα μία οκτάβα παραπάνω από αυτήν που έλεγε το κομμάτι και παρασύρθηκα τόσο πολύ από τους αναστεναγμούς που άρχισε να κουνάει με μανία τα χέρια του προκειμένου να τραβήξει την προσοχή μου για να τον κοιτάξω και να μου κάνει νόημα να σταματήσω. Μόνο δύο φορές χρειάστηκε να το πάμε».
Το 1969 θα ηχογραφήσουν μαζί το διάσημο Je t'aime ...moi non plus το οποίο θα προκαλέσει σκάνδαλο και θα αναγκάσει ακόμα και το Βατικανό να το καταδικάσει με επίσημη δήλωση. Σχεδόν δύο χρόνια πριν το είχε ηχογραφήσει με την Μπριζίτ Μπαρντό στη διάρκεια της σύντομης σχέσης που είχαν τότε. Μετά το χωρισμό τους όμως η Μπαρντό δεν συμφωνεί με την κυκλοφορία του τραγουδιού. «Πολλές σταρ τον πολιορκούσαν για να το ηχογραφήσουν μαζί του. Σκέφτηκα ότι αν δίσταζα να το κάνω θα με παρατούσε», είχε δηλώσει σε παλιότερη συνέντευξή της η Μπίρκιν εξηγώντας τα κίνητρά της. Της ζητάω να μου μεταφέρει την ατμόσφαιρα αυτής της ηχογράφησης. «Ήμαστε σε ένα μεγάλο στούντιο στην περιοχή της Marble Arch στο Λονδίνο. Βρισκόμαστε σε δύο διαφορετικές καμπίνες, μακριά η μία από την άλλη. Τραγουδούσα μία οκτάβα παραπάνω από αυτήν που έλεγε το κομμάτι και παρασύρθηκα τόσο πολύ από τους αναστεναγμούς που άρχισε να κουνάει με μανία τα χέρια του προκειμένου να τραβήξει την προσοχή μου για να τον κοιτάξω και να μου κάνει νόημα να σταματήσω. Μόνο δύο φορές χρειάστηκε να το πάμε».
Το 1971 γεννιέται η κόρη τους Σάρλοτ. H Μπίρκιν έχει ήδη μια κόρη, την Kέιτ, από τον πρώτο της γάμο με το συνθέτη των ταινιών Μποντ, Τζον Μπάρι και ο Γκενσμπούργκ ένα γιο και μια κόρη. «Όταν πήρε τη Σάρλοτ στην αγκαλιά του έκλαψε», θυμάται η Μπίρκιν. «Στο μαιευτήριο η μικρή κινδύνεψε να πεθάνει. Χρειάστηκε να τη μεταφέρουμε σε άλλο νοσοκομείο. Εγώ είχα αρρωστήσει και δεν μπορούσα να πάω μαζί. Ο Σερζ μαζί με τον Γιουλ Μπρίνερ -αργότερα έγινε και νονός της μικρής- έβαλαν το μωρό σε ένα ταξί και έφυγαν. Ο Σερζ ήταν άσπρος σαν το πανί. Μόλις έμαθε ότι όλα θα πήγαιναν καλά, γύρισε πίσω τρέχοντας μια τεράστια απόσταση για να μου το ανακοινώσει τρελός από χαρά», θυμάται συγκινημένη.
Αν και γίνονται γονείς η έντονη νυχτερινή ζωή δεν σταματάει γι'αυτούς. «Πολλές φορές το χάραμα μας έβρισκε στην περιοχή Πιγκάλ. Πηγαίναμε σπίτι, περιμέναμε την Κέιτ και τη Σάρλοτ να ξυπνήσουν, τις ετοιμάζαμε για το σχολικό και στις 8 το πρωί πέφταμε για ύπνο», μου λέει. Η συμβίωσή τους είναι αρμονική παρά τις διαφωνίες. «Δεν μπορούσε να αντέξει την ακαταστασία μου και δεν μπορούσα να αντέξω την τάξη του αλλά πάντα έτσι ζούσαμε. Με άφηνε να είμαι ο εαυτός μου και με υπεράσπιζε σαν λιοντάρι». Τι γινόταν όμως τις στιγμές που το πρόβλημα με το αλκοόλ ή η κατάθλιψη του χτυπούσε την πόρτα; «Το είχα συνηθίσει. Τα πρώτα δέκα χρόνια το έβρισκα χαριτωμένο. Μετά όμως σταμάτησε να είναι. Έγινε μονότονο. Τότε άρχισα να κοιτάζω και άλλους».
Αν και γίνονται γονείς η έντονη νυχτερινή ζωή δεν σταματάει γι'αυτούς. «Πολλές φορές το χάραμα μας έβρισκε στην περιοχή Πιγκάλ. Πηγαίναμε σπίτι, περιμέναμε την Κέιτ και τη Σάρλοτ να ξυπνήσουν, τις ετοιμάζαμε για το σχολικό και στις 8 το πρωί πέφταμε για ύπνο», μου λέει. Η συμβίωσή τους είναι αρμονική παρά τις διαφωνίες. «Δεν μπορούσε να αντέξει την ακαταστασία μου και δεν μπορούσα να αντέξω την τάξη του αλλά πάντα έτσι ζούσαμε. Με άφηνε να είμαι ο εαυτός μου και με υπεράσπιζε σαν λιοντάρι». Τι γινόταν όμως τις στιγμές που το πρόβλημα με το αλκοόλ ή η κατάθλιψη του χτυπούσε την πόρτα; «Το είχα συνηθίσει. Τα πρώτα δέκα χρόνια το έβρισκα χαριτωμένο. Μετά όμως σταμάτησε να είναι. Έγινε μονότονο. Τότε άρχισα να κοιτάζω και άλλους».
Αιμομικτικό τραγούδι
Όταν η Σάρλοτ γίνεται 12 χρόνων ο πατέρας της γράφει το Lemon Incest, το οποίο θα τραγουδήσουν μαζί. Στο βιντεοκλίπ οι δυο τους είναι σε ένα κρεβάτι σχεδόν γυμνοί και στους στίχους υπάρχουν αιμομικτικά υπονοούμενα. Το κομμάτι σοκάρει και γίνεται αντικείμενο συζήτησης. Πολλοί αναρωτιούνται πώς το επέτρεψε η Μπίρκιν. Το ίδιο τη ρωτάω κι εγώ. «Δεν υπήρχε κάτι κακό σε αυτό το τραγούδι. Το μόνο που είπα στη Σάρλοτ ήταν πως θα έπρεπε να κάνει και κάτι άλλο -μια ταινία- για να μην τη θυμούνται μόνο γι'αυτό. Είχα δίκιο. Κέρδισε το Σεζάρ (σ.σ δύο χρόνια αργότερα για την ταινία L' effrontée) αλλά και χρόνο με τον πατέρα της. Ήταν χαρακτηριστικό αυτό με τον Σερζ. Όταν αγαπούσε κάποιον του έγραφε τραγούδι».
Ο έρωτας στη Βενετία
Η Μπίρκιν δεν ξεχνάει εκείνο το πρώτο βράδυ τους που ο Γκενσμπούργκ πλήρωσε την ορχήστρα ενός κλαμπ να βγει στο πεζοδρόμιο και να τους παίξει ένα βαλς, το Valse Triste του Σιμπέλιους, καθώς έμπαιναν στο ταξί με προορισμό ένα δωμάτιο στον τελευταίο όροφο του παρισινού Hilton. Όταν φτάνουν εκεί η Μπίρκιν μπαίνει στο μπάνιο αλλά μόλις βγαίνει ο Σερζ έχει αποκοιμηθεί κι εκείνη φεύγει για το ξενοδοχείο της. Τη θυμάται σαν την πιο ρομαντική βραδιά τους.
Το πρώτο ταξίδι τους είναι στη Βενετία. Εκεί η Μπίρκιν θα τον ερωτευτεί ακόμα περισσότερο. Τα επόμενα χρόνια θα επιστρέφουν στην πόλη κάθε χρόνο. «Στην ίδια πάντα σουίτα. Πέντε μέρες κάθε φθινόπωρο όταν τα παιδιά ξεκινούν το σχολείο». Αυτά τα ταξίδια είναι από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές που η Μπίρκιν ζει δίπλα στον Γκενσμπούργκ. Το ίδιο και τα βράδια τους στο διάσημο Harry's Βar και όσα ζούσαν σαν εραστές. Υπήρχαν βέβαια και οι αμήχανες, δυσάρεστες στιγμές, όπως όταν σε ένα εστιατόριο της άνοιξε την τσάντα πετάγοντας έξω το περιεχόμενό της κι εκείνη σε απάντηση του έριξε μια τούρτα στα μούτρα. Έπειτα η Μπίρκιν έτρεξε έξω από το εστιατόριο και βούτηξε στο Σηκουάνα. Τελικά γύρισαν σπίτι χέρι-χέρι έχοντας δώσει αφορμή στους παπαράτσι να τους ακολουθούν σε κάθε βήμα τους περιμένοντας το επόμενο εκρηκτικό ενσταντανέ.
Η Μπίρκιν δεν ξεχνάει εκείνο το πρώτο βράδυ τους που ο Γκενσμπούργκ πλήρωσε την ορχήστρα ενός κλαμπ να βγει στο πεζοδρόμιο και να τους παίξει ένα βαλς, το Valse Triste του Σιμπέλιους, καθώς έμπαιναν στο ταξί με προορισμό ένα δωμάτιο στον τελευταίο όροφο του παρισινού Hilton. Όταν φτάνουν εκεί η Μπίρκιν μπαίνει στο μπάνιο αλλά μόλις βγαίνει ο Σερζ έχει αποκοιμηθεί κι εκείνη φεύγει για το ξενοδοχείο της. Τη θυμάται σαν την πιο ρομαντική βραδιά τους.
Το πρώτο ταξίδι τους είναι στη Βενετία. Εκεί η Μπίρκιν θα τον ερωτευτεί ακόμα περισσότερο. Τα επόμενα χρόνια θα επιστρέφουν στην πόλη κάθε χρόνο. «Στην ίδια πάντα σουίτα. Πέντε μέρες κάθε φθινόπωρο όταν τα παιδιά ξεκινούν το σχολείο». Αυτά τα ταξίδια είναι από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές που η Μπίρκιν ζει δίπλα στον Γκενσμπούργκ. Το ίδιο και τα βράδια τους στο διάσημο Harry's Βar και όσα ζούσαν σαν εραστές. Υπήρχαν βέβαια και οι αμήχανες, δυσάρεστες στιγμές, όπως όταν σε ένα εστιατόριο της άνοιξε την τσάντα πετάγοντας έξω το περιεχόμενό της κι εκείνη σε απάντηση του έριξε μια τούρτα στα μούτρα. Έπειτα η Μπίρκιν έτρεξε έξω από το εστιατόριο και βούτηξε στο Σηκουάνα. Τελικά γύρισαν σπίτι χέρι-χέρι έχοντας δώσει αφορμή στους παπαράτσι να τους ακολουθούν σε κάθε βήμα τους περιμένοντας το επόμενο εκρηκτικό ενσταντανέ.
Ενας τρίτος γάμος
Ένα πρωί χτυπάει η πόρτα και ο σκηνοθέτης Ζακ Ντουαγιόν της ζητάει να τη σκηνοθετήσει. Η συνεργασία τους θα σημάνει μια παράλληλη σχέση. Η Μπίρκιν μένει έγκυος στο παιδί του και εγκαταλείπει τον Σερζ. Όμως η επικοινωνία τους δεν σταματάει. «Ερχόταν για φαγητό όποια μέρα ή νύχτα ήθελε. Πολλές φορές με έπαιρνε τηλέφωνο για να μου πει πόσο μόνος νιώθει». Μετά το χωρισμό τους ηχογραφούν το Baby alone in Babylone. «Ήταν οδυνηρό αλλά ό,τι καλύτερο έχουμε ηχογραφήσει. Μετά το χωρισμό μας ήταν πολύ αναστατωμένος και ανησυχούσα. Τον έβλεπα, του πήγαινα φαγητό. Φοβόμουν μήπως κάνει κακό στον εαυτό του. Ευτυχώς γρήγορα ήρθε η επόμενη σύντροφός του, η Μπαμπού».
Ο θάνατος του Σερζ Γκενσμπούργκ στοιχίζει πάρα πολύ στην Μπίρκιν. «Η ζωή χωρίς τα αστεία του, τη συνεχή παρουσία του, την αφοσίωσή του δεν θα ήταν ποτέ πια η ίδια. Ήξερα πως κανείς δεν θα με αγαπούσε ποτέ τόσο απόλυτα με όλα τα ελαττώματά μου όπως αυτός και ο πατέρας μου που πέθανε τρεις μέρες μετά τον Σερζ. Κανείς δεν ήταν σαν εκείνον. Αυθεντικός, καταπληκτικός πατέρας, για πάντα αγαπημένος».
Οι ομοφυλοφιλικές σκηνές με την Μπριτζίτ Μπαρντό που σόκαραν:
Εδώ με την Κατρίν Ντενέβ:
Το ζευγάρι Μπίρκιν-Γκενσμπούργκ έγινε fashion icon για μια ολόκληρη γενιά:
Το τραγούδι Lemon που αφήνει υπονοούμενα στο βίντεο κλιπ για αιμομιξία του διάσημου τραγουδιστή με την κόρη του Charlotte:
