Στα χωριά της Β. Ελλάδας, από τις παραμονές των εορτών, ο νοικοκύρης έψαχνε στα χωράφια και διάλεγε το πιο όμορφο, το πιο γερό, το πιο χοντρό ξύλο, από πεύκο ή ελιά και το πήγαινε στο σπίτι του. Αυτό ονομαζόταν Χριστόξυλο και ήταν το ξύλο που θα έκαιγε για όλο το Δωδεκαήμερο των εορτών από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα φώτα στο τζάκι του σπιτιού.
Πριν ο νοικοκύρης φέρει το Χριστόξυλο, κάθε νοικοκυρά φρόντιζε να έχει καθαρίσει το σπίτι και με ιδιαίτερη προσοχή το τζάκι, ώστε να μη μείνει ούτε ίχνος από την παλιά στάχτη. Καθάριζαν ακόμη και την καπνοδόχο, για να μη βρίσκουν πατήματα να κατέβουν οι καλικάντζαροι, όπως το ήθελε ο θρύλος.
Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, όταν όλη η οικογένεια θα μαζευόταν γύρω από το τζάκι, ο νοικοκύρης θα άναβε την καινούργια φωτιά και έμπαινε στην πυροστιά το Χριστόξυλο. Ο λαός πιστεύει ότι καθώς καίγεται το Χριστόξυλο, ζεσταίνεται ο Χριστός στην κρύα σπηλιά της Βηθλεέμ.
Το τάισμα της βρύσης
Στην Κεντρική Ελλάδα τα μεσάνυχτα της παραμονής των Χριστουγέννων ή της παραμονή της Πρωτοχρονιάς γίνεται το "τάισμα" της βρύσης. Περίπου τα χαράματα οι κοπέλες, οι πιο μικρές από κάθε οικογένεια πηγαίνουν στην πιο κοντινή βρύση και παίρνουν με μια στάμνα το αμίλητο νερό. Αυτό σημαίνει ότι κατά τη διαδρομή προς και από τη βρύση βαδίζουν αμίλητες. Μαζί με τη στάμνα τους θα έχουν και τα υλικά που θα «ταΐσουν» τη βρύση για να τους δώσει το νερό της. Αυτά είναι διάφορα φαγώσιμα, όπως βούτυρο, σιτάρι, μέλι και τυρί. Η κοπέλα πρέπει να παραμείνει αμίλητη και κατά το γέμισμα της στάμνας και να κάνει διάφορες ευχές. Όταν τελειώσει επιστρέφει σπίτι με το αμίλητο νερό για να το ραντίσει. Μάλιστα, πιστεύεται ότι όποια από τις κοπέλες του χωριού φτάσει πρώτη στη βρύση θα είναι η πιο καλότυχη της χρονιάς.
