Η Λήμνος, ένα νησί με σπουδαίο φυσικό κάλλος και πλούσια ιστορία που κερδίζει φανατικούς φίλους ολοένα και περισσότερο. Η πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρα της Λήμνου άλλωστε, με το μοναδικό τοπίο, την εντυπωσιακή αρχιτεκτονική και τα μνημεία του αρχαίου πολιτισμού, που συνδυάζονται με επιρροές των προσφύγων της Μικράς Ασίας που εγκαταστάθηκαν στο νησί, δημιουργεί ένα τελικό μείγμα εντελώς ξεχωριστό.

Πρώτη ημέρα – Μύρινα

Το ταξίδι μας ξεκινά από τη Μύρινα, την από αρχαιοτάτων χρόνων πρωτεύουσα του νησιού. Το Κάστρο «στεφανώνει» την γραφική νησιωτική πολιτεία και είναι πραγματική απόλαυση η βόλτα στις δύο της γειτονιές, τον Ρωμαίικο Γιαλό, με τα παλιά κτήρια των εύπορων Λημνιών της Αιγύπτου και τον Τούρκικο (ή Λιμάνι).
Πρωί, απόγευμα και βράδυ, όποια ώρα επιλέξετε για να περπατήσετε τη Μύρινα θα την απολαύσετε πραγματικά. Εκτός από το Κάστρο άλλωστε, μέσα στην πόλη πρέπει να προσέξετε την Μητρόπολη Λήμνου Αγία Τριάδα, το αρχαιολογικό και το εκκλησιαστικό μουσείο, το ρωσικό οχυρό Τσας που είναι γνωστό και ως Ντάπια και την Αγία Παρασκευή Βόντελα.
Κατευθυνόμαστε προς την παραλία του Αγίου Ιωάννη του Κάσπακα, μια από τις καλύτερες παραλίες της Λήμνου, που βρίσκεται πολύ κοντά στη Μύρινα. Η ακτή είναι αμμώδης, πλήρως οργανωμένη και «βλέπει» προς το Αγιο Ορος και την Χαλκιδική.
Από την άκρη της παραλίας και μέσω ενός σύντομου μονοπατιού, αντικρίζουμε ένα από τα «παράδοξα» της φύσης της Λήμνου. Κι όμως, σ’ αυτό το γενικά άνυδρο νησί, υπάρχει καταρράκτης με ορμητικά νερά που πέφτουν από ύψος 15 μέτρων! Είναι οι καταρράκτες Κάσπακα (ή «Κρεμαστά Νερά») και δημιουργούν ένα τοπίο ονειρικό.
Στον Κάσπακα της Λήμνου, ένα από τα μεγαλύτερα και παλαιότερα χωριά του νησιού, θα δοκιμάσουμε τα εκλεκτά αμύγδαλα και τα σύκα, ενώ στην συνέχεια θα αναχωρήσουμε πιο νότια, για να επισκεφθούμε πριν νυχτώσει το εκκλησάκι της Παναγίας Κακκαβιώτισσας, ένα ξωκλήσι χωρίς στέγη, χτισμένο στα σπλάχνα των βράχων της φύσης της Λήμνου. Το περπάτημα προς την κορυφή του βράχου είναι περίπου τρία χιλιόμετρα από τον δημόσιο δρόμο και ξεκινά λίγο έξω από το χωριό Θάνος.
murina-3

Δεύτερη ημέρα – Πλάκα

Εξερευνούμε το νησί, εστιάζοντας σήμερα στο βορειοανατολικό μέρος και πρώτος μας σταθμός είναι ένα από τα μεγαλύτερα και σπουδαιότερα χωριά της Λήμνου, το Κοντοπούλι, όπου πέρασε τα χρόνια της εξορίας του ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος.
Δυο πελώριοι φοίνικες στην είσοδο του χωριού μας καλωσορίζουν και μας οδηγούν στην παλιά λιθόχτιστη βρύση με τα περίτεχνα σχέδια, στην πλατεία του χωριού και στο κτήριο της Δημητριάδειου Σχολής, που χρονολογείται του 1925.
Τα παραδοσιακά χτισμένα πέτρινα σπίτια, οι περιποιημένες αυλές και τα μποστάνια, θα μας εκπλήσσουν με τη λεπτομέρεια της αρχιτεκτονικής τους, ενώ η εντυπωσιακή κεντρική εκκλησία στο Κοντοπούλι είναι αφιερωμένη στον Άγιο Δημήτριο.
Επόμενος σταθμός μας είναι ένας από τους σπουδαιότερους αρχαιολογικούς χώρους της Λήμνου, η Ηφαιστία. Το εντυπωσιακό αρχαϊκό ιερό της Μεγάλης Θεάς και το ακόμα πιο εντυπωσιακό αρχαίο θέατρο της ελληνιστικής περιόδου, κερδίζουν το ενδιαφέρον μας εδώ, σε ένα τοπίο άγριας ομορφιάς στη φύση της Λήμνου, με φόντο τη θάλασσα.
Στον  απέναντι λόφο, ένας ακόμα σπουδαίος αρχαιολογικός χώρος της Λήμνου μας περιμένει. Είναι το Καβείριο, ένας λατρευτικός χώρος, όπου τελούνταν τα απόκρυφα Καβείρια Μυστήρια κατά την ελληνική αρχαιότητα. Το ψηλό τείχος που περιβάλει το ιερό αποδεικνύει πως μόνο οι μυημένοι είχαν πρόσβαση εκεί, ενώ σήμερα στο Καβείριο έχουν οριοθετηθεί τρία ιερά της αρχαιότητας.
Στη γύρω περιοχή μπορούμε να επισκεφτούμε την Σπηλιά του Φιλοκτήτη, του ομηρικού ήρωα που οι Αχαιοί εγκατέλειψαν στη Λήμνο, τσιμπημένο από δηλητηριώδες φίδι και συνέχισαν προς την Τροία. Σύμφωνα με το μύθο, ο ήρωας γιατρεύτηκε με τη βοήθεια και της Λημνίας Γης. Η Σπηλιά του Φιλοκτήτη βρίσκεται κάτω από το Καβείριο και για να την προσεγγίσουμε θα πρέπει να διαβούμε ένα μικρό, σύντομο αλλά και στενό και απότομο μονοπάτι στην απόκρημνη ακτή.
Ωρα για παραλία και θάλασσα και η καλύτερη επιλογή αυτήν την ώρα δεν είναι άλλη παρά η παραλία της Νευτίνας, που πολλοί θεωρούν την καλύτερη παραλία της Λήμνου. Η απέραντη αμμουδιά με την ολόλευκη άμμο, η σμαραγδένια θάλασσα, ένα ξωκλήσι με κατακόκκινη στέγη αλλά και ένα ρυάκι που «κόβει» την παραλία στη μέση δημιουργούν ένα ειδυλλιακό σκηνικό.
Αφού απολαύσουμε τον ήλιο και τη θάλασσα, φεύγουμε για την Πλάκα, το χωριό στην άκρη της χερσονήσου στην βορειοανατολική Λήμνο. Οφείλει το όνομά του στο ομώνυμο ακρωτήριο που συνθέτουν μοναδικές, πιθανότατα ηφαιστειογενείς σκούρες πλάκες, σε αποχρώσεις του γκρίζου, ακόμα και του μαύρου.
Η θέα από την Πλάκα και ειδικά από το Φάρο αυτό προς την Ίμβρο είναι ανεμπόδιστη, γεγονός που έκανε τους εκδιωγμένους Ίμβριους να ορίσουν την Πλάκα για το ετήσιο αντάμωμά τους. Από το 2003 και μετά η ετήσια συνάντησή τους γίνεται στο εκκλησάκι της Αγίας Άννας, που θεμελιώθηκε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Λίγο έξω από την Πλάκα βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους, όπου γίνεται μεγάλο πανηγύρι στις 22 Αυγούστου. Κοντά στο εκκλησάκι στη θέση «Ρουσσούνια», απέναντι από την χερσόνησο του Άθω, βρίσκεται το Αγίασμα, μια πηγή γλυκού νερού, που ρέει άφθονο και θεωρείται θαυματουργό. Χαλαρώνουμε με μια βόλτα ανάμεσα στα παραδοσιακά, πετρόχτιστα σπίτια και τα λίθινα καλντερίμια και γευόμαστε τις νοστιμιές της Λήμνου στα παραδοσιακά ταβερνάκια του χωριού.
murina-1

Τρίτη ημέρα – Αμμοθίνες

Την τρίτη μας μέρα στο νησί θα απολαύσουμε το πιο εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο της Λήμνου, τις Αμμοθίνες. Ξεκινώντας από τη Μύρινα, σε απόσταση οκτώ χιλιομέτρων βορειοανατολικά συναντάμε τον Κορνό, ένα από τα ορεινά, παλιά, παραδοσιακά χωριά του νησιού. Στην μικρή πλατεία του χωριού, τα παραδοσιακά καφενεία μας προσφέρουν πρωινό καφέ, ώσπου να δούμε από κοντά και τις δυο παλιές εκκλησίες, του Αποστόλου Ανδρέα, του 1862 και της Κοίμησης της Θεοτόκου, του 1892.
Πολύ κοντά στον Κορνό βρίσκονται τα Θέρμα, οι ιαματικές πηγές της Λήμνου, με το ζεστό νερό που χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας για θεραπευτικούς σκοπούς και συγκεντρώνει πλήθος επισκέπτες. Αν έχουμε χρόνο και διάθεση απολαμβάνουμε τις θεραπευτικές ιδιότητες του νερού, διαφορετικά κρατάμε την «εκκρεμότητα» και συνεχίζουμε προς το Κατάλακκο.
Το χωριό είναι χτισμένο στο βάθος μιας ρεματιάς, μέσα στην καταπράσινη φύση. Εκεί θα επισκεφθούμε τον Άγιο Μόδεστο, που χτίστηκε το 1856 και θα συνεχίσουμε προς τις Αμμοθίνες, όπου θα βρισκόμαστε σε περίπου 10 λεπτά.
Ακολουθώντας τις πινακίδες, φτάνουμε στο σημείο όπου αφήνουμε το όχημά μας και συνεχίζουμε στο σύντομο μονοπάτι με τα πόδια. Ξαφνικά αντικρίζουμε μια αμμώδη έκταση, μια «μικρογραφία» ερήμου, όπως αυτές που συναντούμε στη Σαχάρα και τη βόρεια Αφρική!
Οι Αμμοθίνες της Λήμνου καλύπτουν έκταση περίπου 70 στρεμμάτων στην περιοχή Γομάτι και σύμφωνα με τους γεωλόγους, δημιουργήθηκαν από τον άνεμο που μετακίνησε την άμμο, ένα φαινόμενο που θεωρείται εξαιρετικά σπάνιο σε νησιωτικές περιοχές. Οι ενημερωτικές πινακίδες μας κατατοπίζουν, ενώ κιόσκια προσφέρουν τη σκιά τους για να πιούμε λίγο νερό και να απολαύσουμε το θέαμα.
ammothines-1
Μετά τις Αμμοθίνες κατευθυνόμαστε στην παραλία Γομάτι, μια από τις καλύτερες του νησιού! Η απέραντη χρυσοκίτρινη αμμουδιά με την ψιλή, απαλή άμμο και τα διαυγή νερά, τα περίεργα πετρώματα, και το μικρό νησάκι στη βόρεια άκρη, συνθέτουν ένα μοναδικό τοπίο, ενώ στην μια άκρη της παραλίας λειτουργεί ταβέρνα και στην άλλη υπάρχει beach bar.
Αποχωρώντας από το Γομάτι, κατευθυνόμαστε προς την Ατσική, ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Λήμνου, στο κέντρο περίπου του νησιού. Το μεγάλο κεφαλοχώρι διαθέτει τα πάντα, ενώ στην κεντρική πλατεία, εστιατόρια και ταβέρνες μας προσφέρουν τοπικές λιχουδιές. Ο ενοριακός ναός του Αγίου Γεωργίου Ατσικής χτίστηκε το 1868 και καμπαναριό του είναι το μεγαλύτερο της Λήμνου!
Σε μικρή απόσταση από την Ατσική, μετά το γειτονικό χωριό Προπούλι, βρίσκεται ένα ακόμα από τα εντυπωσιακά μνημεία της φύσης της Λήμνου. Πρόκειται για το εκπληκτικής ομορφιάς τοπίο στο Φαρακλό: Βράχια σε περίεργους χρυσοκίτρινους και κοκκινωπούς χρωματισμούς, σε διάφορα σχήματα και μεγέθη. Το Γεωλογικό Πάρκο Φαρακλού προσελκύει πλήθος επισκεπτών, ενώ οι ντόπιοι θα ακούσετε να το λένε και «φραγκοκέφαλα», καθώς οι γεωλογικοί σχηματισμοί συχνά έχουν σχήμα σφαίρας.
faraklo-1

Τέταρτη ημέρα – Φακός

Ώρα να γνωρίσουμε τα πανέμορφα χωριά της νοτιοδυτικής Λήμνου, ξεκινώντας από το Πορτιανού, το χωριό όπου έμενε ο Τσώρτσιλ κατά την παραμονή του στη Λήμνο στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα μπορεί κανείς να δει την παλιά πολυθρόνα που συνήθιζε να κάθεται (ένα από τα εκθέματα του Λαογραφικού Μουσείου), το αρχοντικό του Γ. Κωνσταντίνου όπου έμενε, αλλά και το Συμμαχικό Νεκροταφείο που υπάρχει στο χωριό.
portianou-2
Από το Πορτιανού κατευθυνόμαστε προς τη χερσόνησο του Φακού και το Διαπόρι, το στενό σημείο ξηράς που ενώνει το Φακό με την υπόλοιπη Λήμνο. Πρόκειται για παρθένα φύση, χαρακτηριστική του τοπίο του νησιού, με δεκάδες πεζοπορικές διαδρομές για να επιλέξουμε και θαυμάσουμε την ησυχία και την ηρεμία όπως θέλουμε. Από το σημείο αυτό έχουμε δύο επιλογές. Είτε συνεχίζουμε πεζοπορώντας προς την ερημική παραλία Κόκκινα, είτε επιστρέφουμε οδικώς και κάνουμε το μπάνιο μας σε κάποια από τις οργανωμένες παραλίες της πλευράς αυτής της Λήμνου. Η παραλία στο Πλατύ, η παραλία του Θάνους, η παραλία στο Διαπόρι αλλά και ο Εβγάτης βρίσκονται πολύ κοντά και είναι όλες το ίδιο καλές!
platu-1
Φροντίζουμε να φύγουμε από την παραλία εγκαίρως, ώστε υπό το φως της μέρας να περπατήσουμε και στα υπόλοιπα πανέμορφα χωριά της περιοχής. Στα Τσιμάντρια της Λήμνου μας οδηγεί ένας δεντροφυτεμένος δεξιά και αριστερά δρόμος, εντυπωσιακός και χαρακτηριστικός στο γενικά άδενδρο τοπίο της περιοχής, ενώ στην πλατεία, μια υπόστεγη κρήνη του 1935 καλωσορίζει τους επισκέπτες και παραδοσιακά ταβερνάκια προσφέρουν νόστιμους τοπικούς μεζέδες.
Το Παλαιό Πεδινό, χτισμένο κοντά στη θάλασσα, αν και εγκαταλείφθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά μετά το σεισμό του 1968, διατηρεί έως σήμερα την ατμόσφαιρα του παρελθόντος. Γύρω από την παλιά πέτρινη πλατεία, με τον ψηλό πλάτανο και τη βρύση, λειτουργούν παραδοσιακές ταβέρνες που συγκεντρώνουν πολύ κόσμο, ειδικά τα καλοκαιρινά βράδια.
Η Νέα Κούταλη είναι χτισμένη στην κορυφή ενός γραφικού όρμου, από Μικρασιάτες πρόσφυγες από το νησί Κούταλη της Προποντίδας, την πατρίδα του ονομαστού Κουταλιανού! Το γραφικό λιμανάκι είναι γεμάτο ψαρόβαρκες και καΐκια, ενώ από τις ταβέρνες της παραλίας απολαμβάνει κανείς τη θέα στον κόλπο του Μούδρου.
Συνεχίζουμε προς τον Κοντιά, ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Λήμνου που έχει διατηρήσει κατά το δυνατόν αναλλοίωτη την ατμόσφαιρα του παρελθόντος. Τα παλιά πέτρινα αρχοντικά των καραβοκύρηδων του 19ου και του 20ού αιώνα, τα λιθόστρωτα δρομάκια, οι παλιές γειτονιές, το έντονο πνεύμα της πολύχρονης ιστορίας που αναδύει η περιοχή, κάνουν το χωριό έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς της Λήμνου.
Βλέπουμε τα ερείπια των παλιών ανεμόμυλων, αλλά και δύο πλήρως ανακαινισμένους, που αξίζει να επισκεφθούμε. Η παλιά εκκλησία του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου, με την φρουριακή κατασκευή, υπολογίζεται πως χτίστηκε κατά τον 16ο αιώνα ενώ στο χωριό λειτουργεί και Πινακοθήκη Σύγχρονης Βαλκανικής Τέχνης.
kontias-1

Πέμπτη ημέρα – Μούδρος-Πολιόχνη

Δεν μπορεί παρά ο Μούδρος, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Λήμνου μετά τη Μύρινα, να μην αποτελέσει έναν από τους σταθμούς του ταξιδιού μας. Η μικρή, γραφική νησιωτική πολιτεία, με την εντυπωσιακή εκκλησία της Ευαγγελίστριας, και την πανέμορφη εκκλησία των Ταξιαρχών, το παλιό πέτρινο δημοτικό σχολείο, το μικρό νησάκι Κουκονήσι που είναι προσβάσιμο από την ξηρά μέσω ενός στενού ισθμού, αλλά και η μοναδική θέα προς τον κόλπο του Μούδρου μας κερδίζουν, τόσο που σίγουρα θέλουμε να ξανάρθουμε!
Κατευθυνόμαστε προς το γειτονικό Ρωμανού, όπου μας καλωσορίζει γάργαρο νερό που αναβλύζει από το βράχο… Το χωριό θεωρείται ένα από τα ομορφότερα της Λήμνου, καθώς τα πετρόχτιστα σπίτια και τα παλιά αρχοντικά, είναι δουλεμένα με τέχνη και μεράκι. Η Παπαϊωάννειος Σχολή (1906), η πανέμορφη πλατεία, το σκαλιστό πέτρινο ηρώο, ο Ναός της Γενέσεως του Χριστού του 1830, τα λαξευμένα στο έδαφος πιθάρια, οι παραδοσιακοί ανεμόμυλοι στα γύρω υψώματα κάνουν το τοπίο πραγματικά εντυπωσιακό κι ενδιαφέρον!
Κατόπιν επισκεπτόμαστε το Ρεπανίδι με τα παραδοσιακά σπίτια, την παλιά εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, τις λαξευμένες στα βράχια παλιές αποθήκες σιτηρών, αλλά και τις γούβες ή γούρνες, που επίσης είναι λαξευμένες στο βράχο και χρησίμευαν ως πιθάρια. Το Ρουσσοπούλι, χτισμένο αμφιθεατρικά μέσα στα δέντρα στην πλαγιά του λόφου Κορακά, προσφέρει πανοραμική θέα της γύρω περιοχής, ενώ λίγο έξω από το χωριό εντυπωσιακοί γεωλογικοί σχηματισμοί που περιγράφονται ως «χρωματιστά βράχια» μαγεύουν τους επισκέπτες.
Ενας σπουδαίος αρχαιολογικός χώρος, όχι μόνο για τη Λήμνο, αλλά και για όλο το χώρο του Αιγαίου, η Πολιόχνη, βρίσκεται σ’ αυτή την νοτιοανατολική πλευρά του νησιού και δεν πρέπει να παραλείψουμε να τον επισκεφθούμε. Υπολογίζεται πως κατά την ακμή της η Πολιόχνη είχε περί τους 1.500 κατοίκους που έμεναν σε ορθογώνιες πέτρινες κατοικίες.
Η πόλη περιβαλλόταν από τείχος και διέθεται αποχετευτικό δίκτυο, πλατείες και δρόμους, που υποδηλώνουν πως οι κάτοικοι της εποχής συνεργάζονταν και ζούσαν υπό συγκεκριμένους κανόνες, ενώ ένα από τα εντυπωσιακότερα στοιχεία της είναι το «βουλευτήριο», μια αίθουσα με πέτρινα καθίσματα γύρω γύρω και έδρα στη μέση για τον ομιλητή.
Μετά την επίσκεψή μας στον σπουδαίο αρχαιολογικό χώρο, οι επιλογές μας για θάλασσα είναι πολλές, καθώς αμέτρητες παραλίες για να διαλέξουμε μας περιμένουν. Οι πιο «διάσημες» παραλίες αυτής της πλευράς του νησιού όμως είναι δύο: Η παραλία Κέρος, που «κοιτάει» προς το Αιγαίο και ο Παρθενόμυτος, που «βλέπει» στην είσοδο του κόλπου του Μούδρου.
Για το Κέρος θα κατευθυνθούμε πιο βόρεια. Εκεί θα βρούμε beach bar, ξαπλώστρες με ομπρέλες, κιόσκια που έχει στήσει ο δήμος Λήμνου, και ένα μικρό πευκόδασος… Το Κέρος είναι διάσημο στους σέρφερς που το αγαπούν για τους κυματισμούς που τους προσφέρει, ενώ πολύ κοντά βρίσκονται οι τρεις λίμνες της Λήμνου που συνθέτουν την περιοχή Natura του νησιού.
Αντίθετα, νοτιότερα βρίσκεται η παραλία Παρθενόμυτος, μια από τις μεγαλύτερες αλλά και τις πιο απομονωμένες παραλίες της Λήμνου κυρίως λόγω της δύσκολης πρόσβασης, που γίνεται μόνο μέσω χωματόδρομου. Τα γαλαζοπράσινα νερά και η αμμουδιά μας αποζημιώνουν όμως για τις δυσκολίες της διαδρομής, ενώ φεύγοντας από εκεί μπορούμε να κατευθυνθούμε και προς τον Άγιο Σώζοντα, το μοναστήρι που είναι σημείο αναφοράς για τη Λήμνο.